Algemeen

Aan de raad van de gemeente Neder-Betuwe,

Hierbij bieden wij u de tweede bestuursrapportage over het begrotingsjaar 2023 aan. Het college is op koers met de uitvoering van de Begroting 2023 die u in november 2022 vaststelde. In de beleidsrapportage melden wij de inhoudelijke en financiële afwijkingen ten opzichte van de begroting. Omdat er voor de verbonden partijen geen afwijkingen zijn waarover de raad niet al is geïnformeerd komen deze - al gemelde- afwijkingen niet terug in deze bestuursrapportage.
De peildatum voor deze rapportage is 1 oktober 2023. Ontwikkelingen die zich tot deze datum voordeden zijn opgenomen.

Verwacht financieel resultaat

De ontwikkelingen in deze bestuursrapportage leiden tot een positieve bijstelling van de financiële positie voor het jaar 2023 met € 3,74 miljoen. In deze positieve bijstelling is een aantal incidentele meevallers opgenomen. Het structurele effect van deze bestuursrapportage op de financiële positie is echter negatief. In 2024 is er sprake van een negatieve bijstelling van de financiële positie van € 665.000. De bijstelling in de jaren daarna bedraagt € 435.000 in 2025 en € 616.000 in 2026.

Financiële ontwikkelingen

Het resultaat van deze bestuursrapportage voor het jaar 2023 is voor een belangrijk deel veroorzaakt door incidentele bijstellingen. Vooral de ontvangst van rijksmiddelen voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen en de vrijval van de stelpost beleidsvoornemens voor het jaar 2023 beïnvloeden het resultaat incidenteel positief. Daarnaast melden wij in deze bestuursrapportage een voordeel op de rente- en financieringslasten. Enerzijds veroorzaakt door vertraging in de uitvoering van geplande investeringen en anderzijds door de ontvangst van extra rente-inkomsten op uitgezette middelen als gevolg van de oplopende rentetarieven. De financiële effecten van de mei- en septembercirculaire van het Rijk - waarover wij uw raad eerder per raadsinformatiebrief informeerden – maken ook onderdeel uit van bovenstaande financiële positie. Via deze bestuursrapportage is het begrotingssaldo voor 2023 hierdoor met ongeveer € 1,09 miljoen voordelig bijgesteld.

Nadelige ontwikkelingen zijn er ook te melden. De belangrijkste negatieve bijstellingen houden verband met een tekort op het budget voor personele lasten en hogere exploitatiekosten van vastgoed en openbare verlichting als gevolg van de huidige hoge energieprijzen. Hierin liggen ook meteen de belangrijkste structurele afwijkingen besloten. Structurele verhoging van de budgetten zijn noodzakelijk om in de pas te blijven met de realiteit.
Een belangrijke kanttekening daarbij. Ons voorstel is het budget voor ziekteverzuim en energielasten in deze bestuursrapportage structureel te verhogen; het is evenwel op voorhand niet zeker dat de ramingen in de komende jaren ook toereikend zijn. In de voorgestelde structurele verhoging is namelijk de verwachting meegenomen dat de energielasten vanaf 2024 zullen dalen en het ziekteverzuim afneemt naar een meerjarig gemiddelde. Het realiteitsgehalte van deze verwachting monitoren we via de P&C-cyclus. We komen hier bij de Kadernota 2025 en de eerste bestuursrapportage 2024 op terug.

In de bestuursrapportage is ook een aantal bijstellingen van mutaties in reserves verwerkt. Wanneer dat aan de orde is, vindt u dat terug aan het einde van elk begrotingsprogramma.

Tot slot

Het college is ondanks de onzekere tijden op koers met het uitvoeren van de begroting. Hoewel externe ontwikkelingen zoals de krappe arbeidsmarkt soms zorgden voor een vertraging en soms ook hogere kosten, is het beeld nu dat we bijna alle doelstellingen behalen. Bij de beleidsdoelstellingen met een afwijking ten opzichte van de begroting speelt de specifieke situatie een grote rol. Deze zijn in deze bestuursrapportage toegelicht.

Het blijven echter onzekere tijden. We zien dat de gemeentefinanciën voortdurend onder druk staan om wat er momenteel om ons heen gebeurt, zoals de macro-economische ontwikkelingen als de stijgende rente en de nog hoge inflatie, de voortdurende onzekerheid over het rijksbeleid met betrekking tot de financiering van gemeenten vanaf 2026, de oorlogen in Oekraïne en Israël, de uitkomsten van de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen. Ze vormen onzekerheden die ook van invloed kunnen zijn op de uitvoering van onze begroting, het meerjarige financiële perspectief en de )on)voorspelbaarheid hiervan.

Wij volgen de ontwikkelingen met alle aandacht en houden vanzelfsprekend de vinger aan de pols. Via de reguliere P&C-cyclus informeren wij uw raad hierover. Vanzelfsprekend blijven wij graag met uw raad steeds in gesprek over wat dit alles betekent voor onze gemeente.

Het college van burgemeester en wethouders van Neder-Betuwe,